این مطلب ۷۱۱۳ بار خوانده شده

پنج اثر شگفت انگیز صله ارحام

منیرنت: با فرا رسیدن سال نو و فراهم شدن اوقات فراغت و تعطیلات این فرصت طلایی برای ایرانیان فراهم می شود تا اینکه به این وظیفه شرعی و اخلاقی رونق دو چندان بخشند و بازار روابط خویشاوندی را بیش از پیش داغ تر نمایند. دراین نوشتار سعی داریم به طور اختصار به جایگاه و اهمیت ارتباط خویشاوندی و یا همان صله ارحام اشاره کنیم.

جایگاه و اهمیت صله ارحام در آموزه های اسلامی
در اهمیت و ارزش صله رحم و ارتباط با خویشاوند همین بس که خداوند متعال کسانی که به این واجب دینی بی تفاوتی نشان می دهند را در در زمره ی افراد زیانکار واقعی معرفی می نماید: «الَّذينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ميثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ؛[بقره/۲۷]فاسقان كسانى هستند كه پيمان خدا را، پس از محكم ساختن آن، مي شكنند و پيوندهايى را كه خدا دستور داده برقرار سازند، قطع نموده، و در روى زمين فساد مي كنند اينها زيانكارانند».

نکته بسیار مهم در خصوص آیه:
گرچه بسيارى از مفسران اين آيه را ناظر به خصوص به قطع رحم و بريدن رابطه خويشاوندى دانسته‏ اند، ولى دقت در مفهوم آيه نشان مى‏دهد كه معنى وسيعتر و عمومى ‏ترى دارد كه مسأله«قطع رحم» يكى از مصداقهاى آن است. زيرا آيه مى‏گويد: فاسقان پيوندهايى را كه خدا دستور داده بر قرار بماند قطع مى‏كنند، اين پيوندها شامل پيوند خويشاوندى، پيوند دوستى، پيوندهاى اجتماعى، پيوند و ارتباط با رهبران الهى و پيوند و رابطه با خدا است، و به اين ترتيب نبايد معنى آيه را منحصر به قطع رحم و زير پا گذاشتن رابطه‏ هاى خويشاوندى دانست. لذا بعضى از مفسران آن را به قطع رابطه با پيامبران و مؤمنان، يا قطع رابطه با پيامبران ديگر و كتب آسمانى آنها كه خدا دستور پيوند با همه آنها را داده است تفسير كرده‏اند كه پيدا است اين تفسيرها نيز بيان كننده بخشى از مفهوم كلى آيه است.[۱] در بعضى از روايات جمله « ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» به رابطه با امير مؤمنان (علیه السلام) و ائمه اهل بيت (علیه السلام)  تفسير شده است.[۲]

در منابع روایی نیز با روایات ارزشمند و زیبایی برخورد می نمایم که به خوبی حاکی از اهمیت صله رحم در فرهنگ اسلامی دارد. از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله) نقل شده است که فرمودند: «أُوصِي الشَّاهِدَ مِنْ أُمَّتِي وَ الْغَائِبَ مِنْهُمْ وَ مَنْ فِي أَصْلَابِ الرِّجَالِ وَ أَرْحَامِ النِّسَاءِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ أَنْ يَصِلَ الرَّحِمَ وَ إِنْ كَانَتْ مِنْهُ عَلَى مَسِيرَةِ سَنَةٍ فَإِنَّ ذَلِكَ مِنَ الدِّينِ؛[۳] سفارش مي كنم امت حاضر و غائبم را و آنهائى را كه در پشت مردان و زهدان زنانند تا روز قيامت كه صله رحم كنند. اگر چه بفاصله يك سال راه باشد، زيرا صله رحم جزء دين است». سفارش و تأکید بر ارتباط با خویشاوند حتی با تحمل سختی های یک سال مسافرت به خوبی حاکی از اهمیت این فریضه دینی و اخلاقی در شریعت اسلامی دارد. این در حالی است که در دنیای مدرن و ماشینی امروزی با حاکمیت عصبیت ها و بد اخلاقی که بازار دید و بازدید به شدت دستخوش رکود و کساد شده است. سال نو فرصت و بهانه ای زیبایی است که بار دیگر در جامعه اسلامی با رونق بخشیدین به بازار دید و بازدید خود را بهره مند از آثار ارزشمند صله ارحام نمود.

 آثار شگفت انگیز صله ارحام:

در روایتی از امام باقر (عليه السّلام) نقل شده است که فرمودند: « صِلَةُ الْأَرْحَامِ تُزَكِّي الْأَعْمَالَ  وَ تُنْمِي الْأَمْوَالَ وَ تَدْفَعُ الْبَلْوَى وَ تُيَسِّرُ الْحِسَابَ وَ تُنْسِئُ فِي الْأَجَلِ؛[۴]: صله ارحام اعمال را پاك كند و اموال را فزونى دهد و بلا را بگرداند و حساب را آسان كند و اجل را تأخير اندازد»

۱-پاک شدن اعمال: در این روایت بسیار زیبا پنج اثر شگفت انگیز برای صله ارحام ذکر شده است در فراز ابتدایی روایت موضوع پاک شدن اعمال مطرح شده است نیکی به نزدیکان و دیدار با ایشان از آنجای که مصداق بارز عمل صالح می باشد موجب پاک شدن اعمال از بدی هاست کما اینکه در قرآن کریم می آموزیم: «إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْن؛[هود/۱۱۴] چرا كه حسنات، سيئات (و آثار آنها را) از بين مى‏برند».
۲-فزونی در برکات الهی: دومین و زیباترین اثر صله ارحام  مورد اشاره در روایت، بهرمندی از برکات الهی و فزونی در آن است. « وَ تُنْمِي الْأَمْوَالَ[۵]و اموال را فزونى دهد». در متون روایی نقل شده است امير المؤمنين (علیه السلام) در خطبه خود فرمود: «پناه برم به خدا از گناهانى كه زود نابود كنند، عبد اللّه بن كوّاء يشكرى خدمت آن حضرت برخاست و گفت: يا امير المؤمنين! آيا گناهانى هستند كه زود نابود كنند؟ فرمود: آرى، واى بر تو، آن قطع رحم است، راستى كه خاندانى با هم فراهم شوند و با هم كمك كنند و با اينكه بد كارند خدا به آنها روزى مى‏دهد، و به راستى خاندانى از هم جدا مى‏شوند و با يك ديگر قطع رحم مى‏كنند و خدا آنها را محروم مى‏كند با اينكه پرهيزكارند».[۶]
۳-نجات از بلایای ارضی و آسمانی: « تَدْفَعُ الْبَلْوَى؛[۷] و بلا را بگرداند».
۴-حسابرسی آسان: « تُيَسِّرُ الْحِسَابَ؛[۸]و حساب را آسان كند».در روایت دیگری از رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و اله)‏ نقل شده است. «الْوَالِدَيْنِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ يُهَوِّنَانِ الْحِسَابَ ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ وَ الَّذِينَ يَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ؛[۹]بر بوالدين و صله رحم حساب را آسان كنند و سپس اين آيه را خواندآنان كه آنچه را خدا به پيوستن آن فرمان داده پيوند مى‏دهند و از پروردگارشان مى‏ترسند و از سختىِ بازخواست خداوند بيمناكند».
۵-طول عمر در سایه صله رحم:«تُنْسِئُ فِي الْأَجَلِ؛[۱۰]و اجل را تأخير اندازد». در روایت دیگری از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله)نقل شده است:قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلی الله علیه و اله):صِلَةُ الرَّحِمِ تَزِيدُ فِي الْعُمُرِ[۱۱].

سخن آخر: با توجه به آثار و برکات ارزشمند صله رحم بی توجهی و کاهلی در انجام این واجب دینی موجب خسران بزرگی در دنیا و آخرت خواهد بود.
____________________
پی نوشت:
[۱]. تفسير نمونه، ج‏۱، ص۱۵۵.
[۲]. نور الثقلين، ج۱، ص۴۵.
[۳]. الكافي، ج‏۲، ص۱۵۱، ح۵.
[۴]. همان، ج‏۲، ص۱۵۰، ح۴.
[۵]. همان.
[۶]. أصول الكافي، ترجمه كمره‏اى: ج‏۵، ص۳۰۹، ح۷.
[۷]. الکافی، ج‏۲، ص۱۵۰، ح۴.
[۸]. همان.
[۹]. بحار الأنوار، ج‏۷۱، ص۹۸، ح۳۸.
[۱۰]. الکافی، ج‏۲، ص۱۵۰، ح۴.
[۱۱]. من ‏لايحضره‏الفقيه: ج۴، ص۳۶۸.

انتهای پیام/م

مقالات

نظرسنجی

نظر شما در مورد طراحی سایت جدید ما و مقایسه آن با سایت قبلی چیست؟
سایت جدید بهتر است
۳۰%
سایت قبلی بهتر بود
۱۸%
سایت جدید خوب است اماکامل و جامع نیست
۱۷%
نظری ندارم
۳۶%
تمام آرا: ۵۵۱